Geen brood, pasta en aardappelen meer, beter bekend als een koolhydraatarm dieet. Heb jij het wel eens geprobeerd? De laatste jaren lijkt een koolhydraatarm dieet een populair dieet om snel af te vallen. Sommige zweren zelfs bij een koolhydraatarme levensstijl. Maar koolhydraten uit je leven bannen is niet de oplossing om af te vallen. Wij delen vier redenen waarom een koolhydraatarme levensstijl niet werkt.
Je dagelijkse energie inname wordt bepaald door de hoeveelheid eiwitten, vetten en koolhydraten die je tot je neemt. Koolhydraten behoren net als eiwitten en vetten tot de macronutriënten, maar worden niet zoals de andere twee als essentieel gezien. In een koolhydraatarm dieet beperk je de hoeveelheid energie die je binnenkrijgt via koolhydraten tot minder dan 35%.
Dit zou volgens aanhangers zorgen voor minder pieken van de bloedsuikerspiegel en een stabieler insulineniveau. Zonder deze pieken zou je meer vet verbranden en minder vet opslaan. Dat klinkt mooi, maar in de praktijk werkt het net wat anders.
1. De kwantiteit is bepalend voor gewichtsverlies
Een veelvoorkomende aanname is dat koolhydraten een dikmaker zijn. Koolhydraten bevorderen namelijk de insulineproductie. Aangezien één van de functies van insuline vetopslag is, wordt vaak gedacht dat wanneer je koolhydraten eet, het lichaam dit sneller opslaat als vet. Wat echter fundamenteel fout is in deze opvatting, is dat je niet aankomt omdàt je koolhydraten eet. Je kunt namelijk niet afvallen of aankomen van bepaalde voedingsbronnen. Het principe van gewichtsverlies is dat je minder calorieën binnenkrijgt dan dat je verbruikt, oftewel je creëert een calorietekort. Wanneer je een calorieoverschot hebt, je krijgt meer calorieën binnen dan dat je verbruikt, kom je aan. Leidend in het afvalprincipe is daarom de energiebalans en niet het type voeding dat je tot je neemt. Koolhydraten stimuleren inderdaad de insulineproductie, maar je energiebalans bepaalt uiteindelijk of je aankomt.
2. Een koolhydraatarm dieet leidt niet direct tot vetverlies
Wanneer je stopt met koolhydraten eten, verlies je in het begin meestal snel gewicht. Hierdoor lijkt het alsof een koolhydraatarm dieet een goede oplossing is. De reden dat je snel afvalt is dat koolhydraten samen met vocht worden opgeslagen in het lichaam. Wanneer je stopt met koolhydraten eten, houd je lichaam ook minder vocht vast waardoor het getal op de weegschaal lager uitvalt. Op korte termijn kan een koolhydraatarm dieet tot gewichtsverlies leiden, maar op lange termijn kun je koolhydraten niet blijven bannen en zal het verlies stagneren of weer teruglopen. Belangrijk om te onthouden is dat je door een koolhydraatarm dieet gewicht kunt verliezen, maar het betekent niet per definitie dat je vet verbrandt.
3. Tekort aan voedingsstoffen door een koolhydraatarm dieet
Een koolhydraatarm dieet leidt vaak tot een tekort aan voedingsstoffen. Koolhydraten bevatten namelijk ook belangrijke voedingsstoffen, zoals vezels, vitamines en mineralen. Zo heeft het lichaam bijvoorbeeld vezels nodig voor een goed functionerend darmstelsel. Daarnaast worden in een koolhydraatarm dieet vaak meer dierlijke producten toegevoegd, zoals varkensvlees wat de kans op gezondheidsrisico’s vergroot. Het lichaam heeft koolhydraten ook nodig voor energie bij inspanningen zoals sporten of leren. Als je een koolhydraatarm dieet volgt kan het daarom zijn dat je minder energie hebt door een tekort aan bepaalde voedingsstoffen.
4. Jojo-effect
Voor altijd koolhydraten mijden is niet verstandig en niet haalbaar. Als je weer begint met het toevoegen van koolhydraten aan je voedingspatroon zul je merken dat je snel weer aankomt, het zogenaamde jojo-effect. Enerzijds slaat je lichaam meer vocht op als je weer koolhydraten gaat eten waardoor je gewicht dus weer toeneemt. Anderzijds kan het jojo-effect ook psychologische redenen hebben. Wanneer je jezelf een periode iets hebt ontzegd en je mag het na een tijdje weer, zal die drang om iets te eten dat lange tijd niet mocht groot zijn. In veel gevallen zie je dat dit kan leiden tot uitbundig compenseren.
Als een koolhydraat arm dieet niet werkt wat werkt dan wel?
Het bannen van koolhydraten is dus niet de ultieme oplossing om gewicht te verliezen. Gewichtsverlies is afhankelijk van meerdere factoren en daarin zijn je energiebalans, voldoende voedingstoffen en een duurzame verandering belangrijk. Wil je wel weten hoe je verantwoord gewicht kunt verliezen en een levensstijl kunt creëren die op langere termijn vol te houden is? Neem dan contact op voor persoonlijk advies via info@daadkrachtoverveen.nl
Bronnen
Sareen S. Gropper. Jack L. Smith. Advanced Nutrition and Human Metabolism Edition 6. Geraadpleegd: Chapter 3: Carbohydrates.
Menno Henselmans. The Science Of Nutrition: Is a Carb a Carb?. 2012. Geraadpleegd op http://www.simplyshredded.com/the-science-of-nutrition-is-a-carb-a-carb.html